Yeşil Cami

Yeşil Cami, taç kapısının üzerindeki celî sülüs yazılı üç satırlı kitabesinde belirtildiği üzere, Sultan I. Mehmed (Çelebi) tarafından 1419-1420 yılları arasında yaptırılmıştır. Yapının mimarı Hacı İvaz Paşa’dır.

Cami, 1402 Ankara Savaşı mağlubiyeti sonrasında 11 yıl süren “Fetret Dönemi” ardından adeta Osmanlı Devleti’nin yeniden doğuşunu sembolize etmektedir.

“⊥”  plânlı (tabhâneli, zâviyeli) camilerden olan yapı,  simetrik bir plana sahiptir.  Camide, son cemaat yeri yoktur. Giriş cephesinde görülen kemer üzengilerinden, beş bölmeli bir son cemaat yerinin tasarlandığı anlaşılmaktadır. Geçiş koridorunun iki yanında yer alan ve çinilerle kaplı müezzin mahfili olarak kullanılan bölümlere, merkezi mekândan ulaşılmaktadır.  Ayrıca merkezi mekânın doğu-batı yönünde dilimli kubbeli yan eyvanlar ve bu eyvanlara bitişik merkezi mekândan bir kapı ile girilen odalar yer alır. Kubbe ile örtülü odalarda alçıdan ocak ve dolaplar bulunmaktadır. Yapıda mihrap nişi ve minberin bulunduğu mekâna ise merkezi mekândan basamaklarla çıkılmaktadır.

Hünkâr mahfili uygulamasının ilk yapıldığı camidir. Osman Hamdi Beyi’in meşhur kaplumbağa terbiyecisi adlı eserindeki mekân Yeşil Cami hünkâr mahfilidir. Evliya Çelebi Yeşil Cami’yi Mülk-ü Al-i Osman içinde daha güzeli yoktur sözleriyle tanımlar.

Yeşil Cami, dış cephesindeki yazı, geometrik ve bitkisel motiflerle süslenen pencereleri, taç kapısı, içinde görülen kalem işi ve çini ağırlıklı süslemelerin kompozisyonlarındaki uyumu ile kusursuz bir ustalığın eseri olup, ustalarının isimlerinin yazılı olduğu kitabelerin yer aldığı nadir örneklerdendir.

Cami, en son 2010-2012 yılları arasında restore edilmiştir.