İznik Antik Roma Tiyatrosu

İznik surlarının yaklaşık 90 metre kuzeyinde yer alan bu tiyatro, Marmara Bölgesi’ndeki en önemli Roma dönemi kalıntılarındandır. Yapı, MS 97–117 yılları arasında İmparator Traianus döneminde, eyalet valisi Plinius Secundus tarafından inşa ettirilmiştir.

Tiyatro düz zemine inşa edilmiştir ve oturma alanlarını taşıyan 19 adet galeriye sahiptir. Bu galerilerden 12’si beşik tonozludur; tonozların yüksekliği 6 metreye ulaşır. İç kısımlarda moloz taş, kireç ve kum ile desteklenen bloklar kullanılmıştır. Tiyatro, doğu-batı yönünde 84 m, kuzey-güney yönünde 63 m genişliğindedir.

MS 8. yüzyılda, Arap akınlarına karşı önlem olarak Bizans İmparatorları III. Leon ve IV. Constantinus, tiyatronun taşlarını sur inşasında kullanmıştır. Bugün surlar ve bazı ev duvarlarında tiyatroya ait mimari parçalara rastlanmaktadır.

Tiyatro, 2. yüzyıldan 17. yüzyıla kadar farklı amaçlarla kullanılmış; gladyatör dövüşleri, gösteriler ve sosyal etkinliklere ev sahipliği yapmıştır. Yapı, Roma'dan Osmanlı'ya uzanan süreçte kesintisiz işlev görmüş bir açık hava müzesi niteliğindedir.