Sölöz Köyü

Bursa ili Orhangazi ilçesine bağlı belde, İznik gölünün güney kıyısında göle 1.5 km. ilçe merkezine 16 km. uzaklıkta yer almaktadır.

Antik coğrafyada eski adı Pthapolis olan kasabayı eski Yunan kaynaklarına göre Argonotlar’dan Thassos kurmuştur. Argonotlar bir mola sırasında bu bölgeye geldiklerinde, Thassos’un yakın dostu Soloeis, ümitsiz bir aşk sonucu Kocadere’ye kendini atarak yaşamını yitirmiştir. Bu nedenle Kocadere’ye Soloeis adı verilmiştir. Thassos’da, derenin kenarına Pthapolis adıyla bir kent kurmuştur. Pthapolis adı, Apollon yurdu demektir. Köyde ise Soloeis’in kardeşleri bırakılmıştır. Prof. Dr. Bilge Umar Kutlu / Güzel ışık anlamına gelen Saluwa dan bozulma Soloi den geldiğini, sonuna Helen dilinde …lılar / halkı anlamı veren eis takısıyla bu hali aldığı kanısındadır. Belde isminin ise soloeis çayının hemen kenarında kurulu olması nedeniyle buradan geldiği sanılmaktadır.

1945 yılında Sölöz’de Prof. Dr. Şevket Aziz Kansu tarafından gerçekleştirilen arkeolojik yüzey araştırmalar buradaki yerleşmenin Kalkaolitik çağa değin uzandığını göstermektedir. Araştırma neticesinde çok eski yerleşim yeri kalıntısına ve köyün bulunduğu alanda höyüğe rastlanmıştır. Köyün içinden geçen dere civarında bulunan höyüğün tarihi, taş devrine kadar inmektedir. Kocadere’nin batısındaki yükseltide höyüğün yoğun kalıntıları bulunmaktadır.

Osmanlı döneminde Müslüman Sölöz olarak anılmakta olan kasaba yine bu dönemde önem kazanmıştır. 1717’de Petervradin kuşatmasında şehit düşen Ali Paşa Sölözlü’dür. Şehit Ali Paşa (1667-1716) III. Ahmet saltanatında, 27 Nisan 1713 – 5 Ağustos 1716 tarihleri arasında üç yıl-üç ay-sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın oğludur. Doğduğu köyde bir cami yaptırmışsa da günümüze kadar ulaşmamıştır. 1521 ve 1566 tarihli sicillerden Sultan Orhangazi’nin kasabada bir mescit ve birde zaviyesinin bulunduğu anlaşılmaktadır.